Jeeriyel Tummbere

Ñalawma Jeeriyel Tummbere

Ñalawma mawningol duunde daartiyankeere wiyeteende Jeeriyel Tummbere yuɓɓinaama ñalnde 25 lewru siilto(septembre)hitaande 2013 e nder wuro Jiinge Jeeri, tunndo Ligisayba, falnde Kayhayɗi, diiwaan Gorgol Muritani e ballal Jaagorde Pinal, Cukaaku e Coftal Ɓalli. Jeeriyel Tummbere, wonande ɓe nganndaa nokku oo, ko duunde haawniinde sabu ko hettere jeeri lommbiinde e nder waalo, laral leydi mum walla mbiyen sifaa mum leydi mum e puɗi mum fof ko geɗe gaadoraaɗe jeeri seeno. Kono paamen faayiida duunde ndee dañi, ummoraaki e haawniinde sifaa mum. Rokki Duunde Jeeriyel ndee martaba ko Ɓokki Sammba Gelaajo Jeegi Bah e yanaande Ceerno Suleymaani Baal. Ko ɗeeɗoo tiitooɗe ɗiɗi ngaddani nokku oo waɗaneede ñalɗi e mawnineede.

Ñalnde 25 ndee, tuggude e puɗal naange haa heɓi 9w15 hojom ko e kebungal e njuɓɓudi wonaa. Gaaɓɗi nannduɗi goobuuji keed-heedtondiraa tuugnaade kadi e darɗe joom mumen. Yimɓe sappo fof ndesndaa fannu e geɗe fitiram-gollaagu Fulɓe Fuuta Tooro ngam feeñninde ngalu Pinal Leñol ngol. Caggal ndeen lowre lawagol e peccugol golle, ɓuri teeŋtineede e ndiin mbaydi ko geɗe ɗiɗi :

1-   Harbiyankaagal ngam hollirde hanki Sammba Gelaajo Jeegi Bah. E oon fannu, dimaaɗi e petelaaji e geɗe harbiyankaagal keblaa, ndesndaa sagataaɓe ɗooftiiɓe ñarogal jaambaragal ganni timmungal.

2-   Ceernaagu ngam siftinde ko wonnoo darnde e nguurndam Ceerno Sileymaani Raasin Baal.

Nde geɗe ɗeen ngasi caggal nde goomu njuɓɓudi rewni ɗum e tame hoolkiso haa yenanaa fof yuɓɓii, yuɓɓanii ndaarannde, jamaanu nguu waynii galle Njaay Saydu Aamadu, njaatigi ñalawma oo e golle ɗee, ena jogii leppi binndaaɗi golle ñalawma oo, tiindi bannge funnaange wuro Jiinge, ena yooɓii daaɗe belɗe no limmbam njuumri haa yettoyii ilam. Ko toon Duunde Jeeriyel ndee woniri e nder ilam. Hakkunde mayre e dow ŋakki 1km ko seeɗa.

Nde yimɓe ɓee ngari haa ndarodii e daande ilam, jonaaɗo meer ngalluure Ligisayba Gorgol ena wiyee Abdullaay Alasan Bah mo Awoynaat rokki yamiroore e innde mawɗo mum Hammaala Kan yo golle ñalawma oo puɗɗo.

Golle ɗee kurmbitiraa ko ŋuraana tedduɗo e ɗemngal Jaalal Leñol Soh lollirɗo Aali Oolel. Quraana joofi, njaatigi ñalawma oo hono Njaay Saydu Aamadu waɗi konngol bismaango feewde e arɓe ɓee :

«-  Lomto mawɗo ngalluure Ligisayba

- Nulaaɗo ɓesngu Baalɓe Baabaaɓe

- Nulaaɓe gure

- Musiɗɓe rewɓe e worɓe

- Hoɗɓe tedduɓe

Ko teddungal mawngal wonande min, minen ɓesngu Jiinge, teddungal mawngal cowrangal mbelemma teeŋtuɗo so jaɓɓaade on e ooɗoo ñalawma ñalluɗo 25 lewru siilto(septembre) hitaande 2013, ɗoo e dow ndeeɗoo duunde daartiyankeere Jeeriyel Tummbere, seede mo yeddotaako, teeŋti e batte leppi satigeeɓe e almameeɓe e nder diiwaan oo, ɗi nganndu-ɗaa e nder mumen maamaaje ɗiɗi mawɗe ceedtinii. Ɗeen ngoni Sammba Gelaajo Jeegi Bah e Ceerno Sileymaani Raasin Baal, sababuuji njillu men ɗoo hannde.

Emin nganndi, e garal mon ɗoo hannde, won ko nduuɗi-ɗon ko heewi e golle, himmeeji e ngoƴaaji ɗi potno-ɗon waɗde, tawi alaa fof ko woni heen faandaare mon so wonaa teskinde yiɗde mon e teddungal mon feewde e ɓesngu Jiingenaaɓe. Emin njetta on heen no feewi.

Caggal cuusnugol mawngol ngol garal mon rokki min, ngal anndinii min kadi no yiɗde mon fotiri e juumtugol ñalawma oo. Bisimilla mon e Jiinge, bisimilla mon e Jeeriyel, bisimilla mon e nder ɓerɗe amen. Ngon-ɗon ko e nokku mon, e nder ɓesngu mon, bisimilla mon.

E joofnirde, emin njetta denndaangal banndiraaɓe, woɗɗuɓe maa ɓadtiiɓe tawi ko addunooɓe ballal mumen e juɓɓingol ooɗoo ñalawma teeŋti e Jaagorde Pinal, Cukaaku e Coftal Ɓalli, walltitɓe en, semmbinɓe en, en njettii ɓe

On njaaraama

 Nde o rowi, subalɓe njeetato kebli laaɗe, keblani fotɓe juuroyaade duunde ndee. Goomu njuɓɓudi toɗɗii fotɓe yahde. Rewɓe e worɓe njoli e laaɗe, payi to duunde too. Nde laaɗe njoofi, ɓe njuuwi e huɗo toowko haa ɓe njettii e Lelnde Suleymaani Baal. Yanaande ndee soktaa, huunde e worɓe ɓee naati e nder rawda hee, rewɓe ɓee kaaɗi boowal. Duwaaw sakkitaa, duwaa haa timmi, lappol banngotooɓe yawti to Ɓokki Sammba Gelaajo Jeegi. Ko ɗoon ngol waynorii Duunde Jeeriyel, ngol jolti e laaɗe, ngol fayti wuro.